ในช่วงระหว่างปี พ.ศ. 2559 – 2562 เกิดเหตุเครนถล่มทั้งหมด 11 ครั้ง ซึ่งสาเหตุหลักมาจากปัจจัยต่าง ๆ ดังนี้: 1) การติดตั้งที่ไม่เป็นไปตามมาตรฐาน 2) การยกน้ำหนักเกินพิกัดที่กำหนด 3) ขาดการตรวจสอบก่อนใช้งาน 4) การเสื่อมสภาพของอุปกรณ์ 5) ขาดความรู้และประสบการณ์ของผู้ปฏิบัติงาน (ศ.ดร.อมร พิมานมาศ, 2562) อุบัติเหตุเหล่านี้ส่งผลให้เกิดการสูญเสียในด้านชีวิต ทรัพย์สิน เวลา และทรัพยากรอย่างมาก
เพื่อป้องกันอันตรายและลดความสูญเสียที่จะเกิดขึ้นกับพนักงานที่ต้องทำงานเกี่ยวข้องกับปั้นจั่นชนิดต่าง ๆ เช่น ปั้นจั่นเหนือศีรษะ ปั้นจั่นขาสูง และปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่อื่น ๆ สถานประกอบการควรให้ความสำคัญในการสร้างความรู้ ความเข้าใจ และตระหนักถึงอันตรายให้กับพนักงาน
โดยสามารถพิจารณาจากแนวทางที่กำหนดใน กฎกระทรวงฯ พ.ศ. 2552 หมวด 2 เกี่ยวกับมาตรฐานการบริหารและจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานของเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำ ข้อ 66 ระบุว่า ” นายจ้างต้องจัดให้พนักงานซึ่งเป็นผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณ ผู้ยึดเกาะวัสดุ หรือผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น ผ่านการฝึกอบรมในหลักสูตรที่กำหนด และให้มีการทบทวนการทำงานเกี่ยวกับปั้นจั่น ” ตามประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการอบรมหลักสูตรการปฏิบัติหน้าที่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุ หรือผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น และการอบรมทบทวนการทํางานเกี่ยวกับปั้นจั่น พ.ศ. 2554 โดยแบ่งออกเป็นหลักสูตรดังนี้:
- หลักสูตรฝึกอบรมผู้บังคับปั้นจั่นชนิดปั้นจั่นเหนือศีรษะ ปั้นจั่นขาสูง และปั้นจั่นที่มีการทำงานคล้ายกัน
- หลักสูตรฝึกอบรมผู้บังคับปั้นจั่นชนิดปั้นจั่นหอสูง รถปั้นจั่น และเรือปั้นจั่น
- หลักสูตรฝึกอบรมผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น และผู้ยึดเกาะวัสดุ
- หลักสูตรฝึกอบรมผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น
- หลักสูตรทบทวนการทำงานเกี่ยวกับปั้นจั่น
ดังนั้น เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายและเพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับความเสี่ยงและอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้น สถานประกอบการจำเป็นต้องจัดให้พนักงานที่ทำงานเกี่ยวข้องกับ ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุของปั้นจั่น และผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่นชนิดปั้นจั่นเหนือศรีษะ ปั้นจั่นขาสูง หรือปั้นจั่นที่มีลักษณะการทำงานคล้ายคลึงกัน ผ่านการฝึกอบรมที่เกี่ยวข้องกับปั้นจั่นตามที่กฎหมายกำหนด
เหมาะสำหรับ
- พนักงาน ที่ปฏิบัติงานเกี่ยวข้องกับปั้นจั่นเหนือศีรษะ ปั้นจั่นขาสูงและปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่
- หัวหน้างาน
- ผู้ที่มีความสนใจ
รายละเอียดหลักสูตร
จำนวนผู้เข้าอบรม/รุ่น : จำนวน 1-20 ท่าน/รุ่น
วิธีการฝึกอบรม : บรรยาย / กรณีศึกษา / ฝึกภาคปฏิบัติ
สิ่งที่จะได้รับหลังการอบรม : วุฒิบัตรผ่านการอบรม
วิธีการประเมินผลและเกณฑ์การวัดผล
– ระยะเวลาเข้ารับการฝึกอบรม 100% จำนวน 18 ชั่วโมง
(ภาคทฤษฎี 12 ชม. + ภาคปฏิบัติ 6 ชม.)
– แบบทดสอบก่อน และหลังการฝึกอบรม
– ทดสอบภาคปฏิบัติ
– คะแนนสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติไม่น้อยกว่าร้อยละ 60
กำหนดการฝึกอบรม หลักสูตร ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุและผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น สำหรับปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่ประเภทปั้นจั่นเหนือศีรษะ ปั้นจั่นขาสูง หรือปั้นจั่นที่มีลักษณะการทำงานคล้ายคลึงกัน 18 ชม.
รายละเอียด | ระยะเวลา |
|---|---|
ภาคทฤษฎี (1) กฎหมายความปลอดภัยในการทำงานเกี่ยวกับปั้นจั่น และมาตรฐานสัญลักษณ์ความปลอดภัย | 1 ชม. 30 นาที |
(2) ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับชนิดและประเภทปั้นจั่นตามหลักสูตร นั้นๆ | 30 นาที |
(3) ความรู้เกี่ยวกับเชือก ลวดสลิง โซ่ อุปกรณ์ยก รวมถึงการเลือกใช้ การตรวจสอบอุปกรณ์สำหรับการผูกมัดและยึดโยง | 1 ชม. 30 นาที |
(4) วิธีการผูก มัด ยึดโยง และการยกเคลื่อนย้ายสิ่งของ | 1 ชม. 30 นาที |
(5) ความปลอดภัยในการทำงาน สาเหตุและกรณีศึกษาการเกิดอุบัติเหตุ
ของปั้นจั่นตามหลักสูตรนั้นๆ และมาตรการป้องกันการเกิดอุบัติเหตุ | 1 ชม. |
(6) บทบาทหน้าที่ความรับผิดชอบของผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณ แก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุ และผู้ควบคุมปั้นจั่น | 30 นาที |
(7) การให้สัญญาณมือ | 30 นาที |
(8) การประเมินน้ำหนักสิ่งของ | 1 ชม. |
(9) ระบบไฟฟ้าเบื้องต้น สัญญาณเตือน | 30 นาที |
(10) รายละเอียดคุณลักษณะและคู่มือการใช้งานในการประกอบ ติดตั้ง การทดสอบ การใช้ ซ่อมแซม การบำรุงรักษา การตรวจสอบ การรื้อถอนปั้นจั่น หรืออุปกรณือื่นของปั้นจั่น ตามหลักสูตรนั้น ๆ | 30 นาที |
(11) การคำนวณแรงรับน้ำหนักของอุปกรณ์ผูก มัด และยึดโยง | 1 ชม. |
(12) การวางแผนการยกตามชนิดและประเภทของปั้นจั่น | 1 ชม. |
ทดสอบภาคทฤษฎี | 1 ชม. |
ฝึกอบรมและทดสอบภาคปฏิบัติ (13) การใช้สัญญาณมือ | 30 นาที |
(14) การผูก มัด ยึดโยง และการประเมินน้ำหนัก | 1 ชม. |
(15) การวางแผนการยก | 30 นาที |
(16) การฝึกปฏิบัติในการยกและเคลื่อนย้ายสิ่งของตามชนิด และประเภทของปั้นจั่นที่สอดคล้องกับหลักสูตร | 4 ชม. |
